24 Eki 2017
Zeynep Öztürk
İzmir'de İyi Tasarım Var
Tasarım nedir?
Tasarım neye hizmet eder?
Sanat sizin için neyi ifade ediyor?
Bu ve benzeri kavramları sorgulayıp yeteneklerin arasında kısa yolculuklara çıkacağınız İyi Tasarım çoktan başladı. Gitmediyseniz ne duruyorsunuz, koşun koşun!
Bir de belirtmek istediğim bir konu bu etkinliğin adı İyi Tasarım, yalnızca bir Üniversiteler Tasarım Sanat (üTAS) Mezuniyet Projeleri Sergisi değil. Ne oldu da hemen bunu belirttin demeyin! Çok karıştıran oluyormuş hemencecik açıklık getirmek istedim.
Peki İyi Tasarım ne?
İyi Tasarım, bünyesinde söyleşiler, toplantılar ve sergiler barındıran bir tasarım etkinliği. Öyle bir etkinlik ki bu etkinlikte çay bardağının hikayesine bile yer var. Gökçe Suvari’nin koordinatörlüğünü yaptığı, Onur Mengi’nin ise Üniversiteler Tasarım Sanat (üTAS) Mezuniyet Projeleri Sergisi'nin küratörlüğünü üstlendiği bu harika proje ile ilgili merak edilenleri sizler için sorduk. Buyurun sohbetimize…
Kaynak: Kioskla
Bu oluşum nasıl meydana geldi bu fikir nasıl ortaya çıktı?
Onur: İyi Tasarım ekibi olarak 2016’da bir araya gelmiş olsak da, İzmir’de büyük bir tasarım etkinliği yapma fikri yaklaşık bir süredir Akdeniz Akademisi'nin Tasarım Bölümü'nün gündemindeydi. İzmir'deki tasarım faaliyetlerini tasarım okullarının çıktıları üzerinden daha görünür hale getirmek, yeni yapılanan tasarım endüstrisinin gelişimine katkıda bulunmak gibi daha büyük ölçekli bir perspektiften bakarak aslında İyi Tasarım'ın tohumlarını atmış olduk. Bu fikir akademik kurulda ortaya atıldı, geliştirildi ve tasarlandı. Adı İyi Tasarım olan, böylesine kapsayıcı, içinde atölyelerin, sergilerin, konuşmaların bulunduğu, İzmirlilerin ve İzmir'de yetişmiş sanatçı ve tasarımcıların iskeletini oluşturduğu bir organizasyona dönüştü. Geçen sene küçük bir ekiptik, birincisini yaptık. Daha doğrusu bir metodoloji kurduk. Bu sene ise aynı ekibe yeni arkadaşlarımız eklenerek geliştik, etkinliğe yeni içerikler oluşturarak zenginleştirdik.
Gökçe: Aslında Onur her şeyi neredeyse anlattı ama dilerseniz ben sizlere İyi Tasarım'ın tarihçesini biraz daha geriye çekebilirim. 2009'da İzmir'de bir kültür çalıştayı yapıldı. Bu çalıştay kültürün farklı alanlarında çalışan, kültür üreticileri, tasarımcılar aynı zamanda bu alanda düşünen fikir üreten insanların bir araya geldiği bir çalıştaydı. Kısacası İzmir'in gelecek yıllar için kültür alanında nasıl bir politikaya sahip olması gerektiği üzerine yapılan bir çalışmaydı. Bu çalıştaydaki çıktılardan biri de İzmir'in yaratıcı endüstrilerinin daha fazla desteklemesi, geliştirilmesi ve nihayetinde kentin kültür ve tasarımla kalkınmasını sağlayacak sürece yönelik bir çalışma yapmaktı. Bu alanda bir düşünce platformu olabilecek bir kent akademisi oluşturulması da bu çalıştayın çıktılarından biridir.
Kaynak: estur
Katılımlardan ve üniversitelerin ilgisinden memnun musunuz?
Onur: Bu seneki üTAS mezuniyet sergisine yüzde elli daha fazla katılım var. 5 üniversitenin ilgili tasarım ve sanat bölümlerinden davetimize toplam 168 proje geri döndü. Bu bizim için çok önemli, çok değerli. Bu oranın artması tasarımın görünür olmaya başladığının bir kanıtı. Yüzde elli göz ardı edilemeyecek derecede büyük bir artış.
Her okul, şovenizmden uzak, beraberce bir güç gösterisinde bulunuyor. üTAS’ın yapısında öncelik hiç kimseye ait değil, üniversitelere ya da bölümlere göre bir gruplama yok. Konsept adını verdiğimiz kavramsal başlıklar ve onun altında ilişkilendirilmiş sayısız proje var. İleri seviyede düşünmeye iten konseptler, mevcut etkinlik temasını, dünya tasarım ve düşünce trendlerini ve bazen felsefe klasiklerini takip ediyor, eritiyor ve hikayeleştirerek tekrar sunuyor. Bakınca öğrenciler belki “ben neler yapmışım ya” bile diyordur. Bu güzel bir süreç.
Katılım için öğrenciler kişisel olarak başvuru yapabiliyorlar mı? Yoksa Üniversiteler öğrenciler adına mı başvuruda bulunuyorlar?
Onur: Yaz aylarına doğru Akdeniz Akademisi tarafından yapılan tanıtım toplantısında İyi Tasarım 2’yi planladığımızı belirttik tüm katılan fakülte ve bölüm temsilcilerine. Toplantı sonrası kendilerine gönderilen katılım formlarını, proje sayısı, proje açıklaması ve gerekli malzeme listesi gibi kısımlarını doldurarak bizlere ilettiler. Ayrıca katalog için, proje görsellerini ve Türkçe/İngilizce proje metinlerini de istedik. Özetle, üniversitelerin tasarım ve sanat bölümlerine gelir misiniz diyoruz onlar da evet memnuniyetle diyorlar. Diğer taraftan, tüm Akdeniz Akademisi iletişim listesine açık çağrı ile kişisel/kurumsal sergi daveti gönderiyoruz. Bu sene ana etkinlik İyi Tasarım 2’de üTAS Mezuniyet Projeleri Sergisi dışında da bir çok sergi var.
Kaynak: Ben TV
Seneye sergi burada mı olacak mekan değişikliği söz konusu mu?
Gökçe: Etkinlik mekanlarını ekip ve danışma kurulu eşliğinde belirliyoruz. Önümüzdeki senenin mekanı İyi Tasarım İzmir_2 bittikten sonra yapacağımız değerlendirme ile belirlenecektir. Önümüzdeki yıllarda kentin merkez dışındaki bölgelerini de katma, tasarımı daha fazla kent sakiniyle buluşturma amacındayız.
Sergi alanı sizi tatmin ediyor mu?
Gökçe: Zorlukları olmakla beraber bu sene etkinliği Kültürpark’ta gerçekleştirmekten mutluluk duyuyoruz. Kültürpark’ın güncel anlamda kültür üretimi ve tasarım açısından önemli bir nokta olduğuna inanıyoruz.
Atölyelere katılmak için katılmak isteyenler ne yapmalı?
Gökçe: İyi Tasarım İzmir kapsamındaki atölyelerde yer almak isteyenler, İzmir Akdeniz Akademisi’nin web sitesi izmeda.org’tan ve İyi Tasarım İzmir sosyal medya hesaplarından takip ederek, atölyelere kayıt yaptırabilirler.
Kaynak: İyi Tasarım
Ekip olarak tasarım sizin için neyi ifade ediyor?
Onur: Tasarımın birçok alanı var, başına ya da sonuna bir şey geliyor: örneğin mimarlık var, fakat içmimarlık birleşik yazılıyor, ayrı yazmayın deniliyor. Yazmayın; çünkü bu başka bir meslek, bir şeyin içini tariflemiyor. Ya da endüstriyel tasarım deyince, endüstriyel olmayan tasarım nasıl oluyor gibi sorular geliyor insanların aklına. Büyük bir tasarım alanı var endüstriyel tasarım olunca başka, içmimarlık olunca başka ya da moda tasarımı olunca başka bir şey oluyor ya (Kinayeli bir ifade ile)… Aslında bunların hepsinin temelde tek bir derdi var o da mevcut durumu istenilen duruma çevirebilmek. Tasarımın aslında derdi bu. Tasarımcı desen zaten huzursuz birisi (Gülüyor.) Sürekli problemleri gören, sorun çıkaran ve bu sorunların ve problemlerin bir daha yaşanmaması için çözümler arayan kişi.
Tasarım ihtiyaç ve sanatla doğru orantılı diyebilir miyiz?
Onur: Akademide belirli bir jargonda yetişmiş olsam da bazen bazı şeyleri basite indirgemeyi seviyorum; çünkü basit şeyler daha iyi anlatılıyor ve daha iyi anlaşılıyor. Sanat ve tasarım alanlarındaki ilişkiler için benim yorumum da böyle basit: Tasarımın fonksiyonel olma, çok sayıda üretilme ve ekonomik bir çıktı yaratmak gibi belli başlı dertleri var ama sanata baktığımızda sanatın tekil olma, biricik olma, fonksiyonel olmaktan ziyade insanda farklı duygular uyandırma amacı var. Lakin tasarımda böyle bir şey yoktur. Yani piyasada korkutucu bir saç kurutma makinesi göremezsiniz, fakat sizi çok tedirgin eden bir heykel yada içinizi ısıtan bir resim bulabilirsiniz. Saç kurutma makinesinin fiyatı, markası, malzeme kalitesi, fonksiyonelliği doğrultusunda aşağı yukarı bellidir ancak sanat eserinin değerlemesi bambaşka kriterlere bağlıdır. Tasarımı para ile satın alırsınız kullanırsınız ve karşılığında bir hizmet alırsınız. Çok özetle sanat ve tasarım birbirlerinden keskin bir şekilde ayrılıyor aslında. Dertleri birbirlerinden farklı ama bir arada duruşları çok güzel.
Gökçe: Sanat ve tasarım oldukça birbirlerinden faydalanıyorlar ve arada duran aktörlere de sıklıkla rastlıyoruz. Bu bağlamda geçen sene de yaptığımız bu sene de devam ettirdiğimiz sanat tasarım ilişkisi başlıklı söyleşilerimiz var.
Kaynak: İyi Tasarım
İyi tasarımın nasıl bir güdüsü var?
Gökçe: Mümkün olursa bunu bir başlangıç noktası alıp uzun süreli ve sürdürülebilir bir platforma dönüştürmek.
Son olarak sizlere etkinliklerden, sergilerden ve atölyelerden bahsetmek istiyorum. Buyurun size tarih tarih İyi Tasarım'da ne var ne yok.
Etkinlikler
Söyleşi: Sanat Tasarım İlişkisi: Mekan, Sanat ve Mimari (28 Ekim Cumartesi-13.00)
Konuşmacılar: Doç. Dr. Can Altay, Michael Edward Young,
Moderatör: Yrd. Doç. Borga Kantürk
Yer: Kültürpark Hol 1A
Söyleşi: Deneyim Paylaşımı (28 Ekim Cumartesi-15.30)
Konuşmacılar: Umut Altıntaş , Toros Mutlu (Karton Kitap İnisiyatifi), Murat Küçükgirgin (Açık İnovasyon Derneği), Mustafa Fatih Bakır (Permakültür), And Akman & Merve Titiz Akman (Yapı Biyolojisi ve Ekolojisi Enstitüsü)
Moderatör: Yrd. Doç. Dr. Şebnem Yücel
Botanik Turu (4 Kasım Cumartesi-10.30)
Prof. Dr. Ümit Erdem ve Doç. Dr. Serdar Şenol eşliğinde gerçekleşecektir.
Forum I.Bölüm: İzmir'de Tasarımcı Örgütlenmeleri ve İzmir Tasarım Platformu Girişimi
Forum II. Bölüm: İzmir'de Tasarım ve İyi Tasarım İzmir
(Forum I: 14.00 - Forum II:16.30)
Moderatör: Yrd.Doç.Dr. Tolga Çilingir
Atölyeler Programı
Kağıt Duvar (27-28-29 Ekim 2017)
Düzenleyen: Elias Lindhoff, Dilşad Aladağ, C.Pelin İşbilen, Ayçıl Yılmaz
Yer:Kültürpark Hol 2
Hayal Edilebilir Şehir Kılavuzu (28 Ekim 2017)
Düzenleyen: Alexis Şanal, Murat Şanal, İpek Özbay, Sinem Serap Duran
Yer:Kültürpark Hol 2
Sergiler (20 Ekim - 22 Kasım)
ALTERNATİFLER: GRAFİK TASARIM SERGİSİ
Düzenleyen: Emre Duygu, Emre Yıldız, Tansel Özalp, Umut Altıntaş ve Ziyacan Bayar
Yer: Kültürpark Hol1A
BASMANE ÇEVRESEL TASARIM PROJESİ SERGİSİ
Düzenleyen: İzmir Büyükşehir Belediyesi Akdeniz Akademisi, İzmir Büyükşehir Belediyesi Tarihsel Çevre ve Kültür Varlıkları Müdürlüğü, Nesne-emt
EİB 12. MODA TASARIM YARIŞMASI İLK 10 FİNALİST KOLEKSİYONLARI SERGİSİ – RE-FORM
Düzenleyen: Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği
Yer: Kültürpark Hol1A
(20-22 Ekim 2017 tarihleri arası)
“FUAR’IN RESSAMLARI” İZMİR FUARI’NIN TARİHİNDE GRAFİK TASARIMIN İZLERİ
Düzenleyen: İzmir Büyükşehir Belediyesi Kültürpark Şube Müdürlüğü
Küratör: Ömer Durmaz
Yer: Kültürpark Hol2
KENTSEL SERT ZEMİNLERİN YEŞİLLENMESİ
Kentsel Yerleştirme
Düzenleyen: Erdem Yıldırım
Yer: Bornova Cumhuriyet Meydanı
NEVER LOOK BACK!
Düzenleyen: Gökhan Talay
Yer: Kültürpark Hol1A
TRANSFORM[N]ATION
Düzenleyen: Yaşar Üniversitesi İçmimarlık ve Çevre Tasarımı Bölümü RITM Research Group
Proje Koordinatörü: Sergio Taddonio
Yer: Kültürpark Hol1A
ÜNİVERSİTELER TASARIM VE SANAT (üTAS) MEZUNİYET PROJELERİ SERGİSİ
Düzenleyen: İzmir Büyükşehir Belediyesi Akdeniz Akademisi
Küratör: Yrd. Doç. Dr. Onur Mengi
Yer: Kültürpark, Hol1B