Tire Gezi Rehberi

Thelos Mozolesi, Halkapınar Köyü’nde yer alıyor. Anıt mezarın, MÖ 246’da Efes’te hayatını kaybeden Selevkos Devleri krallarından II. Theos adına yaptırıldığı düşünülüyor. Arkaik çağdan kalma bir tümülüsün de bulunduğu yerde Theos Mozolesi büyük bir kaide üzerinde duruyor. Çatısında dekoratif grifonlar ve taş vazo tasvirleri, lahitin üzerinde ise yarı uzanmış bir figür yer alıyor. Sütun başlıkları ile süslenmiş mozole Tire’ye yolunuz düşerse mutlaka uğramanız gereken noktalardan biri.

Bir arkeoloji ve etnografya müzesi olan Tire Kent Müzesi 1935 yılında kurulmuştur. Müzenin arkeoloji bölümünde MÖ 3500 ile MS 1100 dönemine ait heykeller, pişmiş toprak lahitler, pişmiş toprak yağ kandilleri, elektron ve gümüş sikkeler, çocuk heykelleri, pişmiş toprak heykelcik parçacıkları, mezar stelleri bulunmaktadır.
 
Müzenin etnografya salonunda yazı takımları, kadın ve erkek ceketleri, çeyiz sandıkları, nalınlar, el yazması Kur’an-ı Kerimler, hamam ve şifa tasları, Avrupa kökenli olan ve Osmanlı döneminde kullanılan seramikler, derviş ve zaviye eşyaları kilimler, vitray pencereleri ve dönemin izlerini taşıyan pek çok nesne sergilenmektedir.
 
Müzenin değerli eserleri arasında ise Osmanlı İmparatorluğu zamanında basılan ve mangır olarak da bilinen gümüş paralar yer alıyor. Bu mangırlar Tire Darphanesi’nde basılmıştır. Burada Osmanlı döneminde değeri yüksek olan nakışlı mangırlar da yer almaktadır.
 
Ayrıca buradan çıktığınızda Şanizade Ataullah Efendi’nin anıt mezarını görebilirsiniz. Fransız siyasetçi ve yazar Alphonse de Lamartine’nin yaşamının bir bölümünü geçirdiği Tire’deki evini de görmek mümkün.
 
Ziyaret saatleri: 08.30-12.30/13.30-17.30

Pazartesi günleri ziyarete kapalıdır.

Sadrazam Ferhat Paşa’nın oğlu Hasan Çavuş tarafından yaptırılan Yalınayak Hamamı, Ertuğrul Mahallesi’nde bir külliyeye eklenti olarak 16. yüzyılın ortasında yapılmıştır. Tire Belediyesi ve Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından restore edilen haman kesme taş, moloz taş ve tuğladan yapıldı. Dikdörtgen planlı yapılan Yalınayak Hamamı’nda sıcaklık, ılıklık ve soğukluk bölümleri yer almakta.

Hoca Hacı Emir tarafından yaptırılan Tahtakale Hamamı, 1857 senesinde yangında büyük zarar görmüş ve bu yüzden restorasyondan geçmişti. Sultan II. Murat’ın ünlü emirlerinden Abdullah oğlu Halil Yahşi Bey tarafından yaptırılan Yeşil İmaret Zaviyesi’nin vakfı olan hamamın bir bölümünde mağaza, bir bölümünde ise Beledi dokuması tezgahı vardır. Bu tezgah ziyaretçilere açıktır. Yapımında ağırlıkta tuğla kullanılan mekan, estetik açıdan da göz dolduruyor.

15. yüzyılda inşa edilen Yoğurtluoğlu Külliyesi, halk arasında Yavukluoğlu Camii olarak da biliniyor. 2005 yılında gerçekleştirilen restorasyonun ardından yeniden kullanıma açılan caminin doğu bitişiğinde muvakkithane yer alır. Doğusunda ve batısında medrese odaları mevcuttur. Caminin kuzeyinde ise içi boş bir rasathane bulunuyor. Yoğurtluoğlu Külliyesi, 2005 yılında gerçekleştirilen restorasyonun ardından ibadet merkezi olarak tekrar kullanıma açıldı.

1827 yılında II. Mahmut Dönemi devlet adamlarından Gürcü Mehmet Necip Paşa tarafından yaptırılan Necip Paşa Kütüphanesi’nde Necip Paşa Vakfı’na ait 671 cilt kitap bulunuyor. Bu kütüphanede eşsiz yazma ve basma eserler bulabilirsiniz. Bu kitaplar onarımın ardından kırmızı deri mahfazalar içinde vakfedilmiş. Cilt sanatının değerli örnekleri olan bu mahfazalar da ilgililerinin dikkatini çekmekte.

Türkiye’nin en büyük açık hava pazarlarından biri olan Tire Salı Pazarı’nda envai çeşit ot, meyve ve sebze, konfeksiyon ürünü, yemiş bulabilirsiniz. İğne oyası ve kanaviçe gibi el sanatları ürünlerine de yer verilen pazarda kaybolmaya yüz tutmuş geleneksel sanatlar da yaşatılıyor. Sabahın erken saatlerinde dua ile açılan pazar, yerli ve yabancı pek çok turistin ilgisini çekerken zeytinyağı meraklılarının da uğrak yeri olmuş durumda.

Kaplan Köyü, köy kahveleri, yaşlı çınar, ceviz ve kestane ağaçları meşhur. Adını Girit Fatihi, Osmanlı Donanması Kuvvetleri Komutanı Kaplan Ahmet Paşa’dan alan Kaplan Köyü bir zamanlar tarihi zaman belirli uzmanlarıyla da ünlüydü. Tire’yi tepeden izleyebileceğiniz bu köyde Kaplan Dağ Restaurant ve GastroTire’de bir şeyler yiyebilir, Tire’ye özgü tatlarla karnınızı doyurabilirsiniz.

Tire’ye bağlı Akçaşehir’de her mevsimin en güzel lezzetlerini tadabileceğiniz bir yer Değirmen Restoran’da şırıl şırıl akan su ve kuş sesleriyle kahvaltı edebilirsiniz. Gizli bir bahçe görünümünde olan restoranda tatlı lor, peynirli muska böreği ve nohut mayasından yapılan ekmeği mutlaka denemelisiniz. Restoranın etrafında gezinen ördekler ve tavuklar da neşenize neşe katabilir.

Derekahve yeşilliğiyle, doğal güzelliğiyle daima ilgi çeken bir yer oldu. Her yıl Hıdrellez’in coşkulu bir biçimde kutlandığı Derekahve’nin mesire alanında bir kafetarya da bulunmakta. Yine burada bulunan Şemsimescid ve Ayazma alt alta imar edilmiş; bu durum da dinler arası uyum ve birlikteliğin göstergesi olmuştur.